یکی از پرتکرارترین فرایندهای درمانی در دندانپزشکی، درمان ریشه دندان یا همان عصب کشی است. عصب کشی با هدف حذف و تخلیه کانالهای یک دندان صورت میگیرد. اما سوال اینجاست که علائم به عصب رسیدن دندان چیست؟ از کجا بفهمیم دندان به عصب رسیده است؟ و چه زمانی دندان نیاز به عصب کشی دارد؟
شاید همهی ما حداقل یک بار با علائم دندان درد شدید به دندانپزشکی مراجعه و فرایند عصب کشی دندان را انجام دادیم. اما دندان درد، تنها نشانه به عصب رسیدن دندان نیست. با ما در این مقاله از وبسایت دندانپزشکی دکتر بنیانیان همراه باشید تا شما را با علائم به عصب رسیدن دندان یا به عبارتی علائم عصب کشی دندان آشنا کنیم.
چه زمانی دندان نیاز به عصب کشی دارد؟
پیش از بررسی علائم دندان به عصب رسیده، باید بدانیم چه زمانی دندان نیاز به عصب کشی دارد. عصب کشی دندان در برخی مواقع، مانند زمانهای زیر الزامی است.
۱. پوسیدگی شدید دندان
اگر پوسیدگی دندان بدون درمان باقی بماند، میتواند به مرور زمان از مینای دندان عبور کند و به لایه عاج و نهایتا به پالپ دندان برسد. اما بسیاری از بیماران میپرسند: چقدر طول میکشد پوسیدگی دندان به عصب برسد؟ پاسخ دقیق به این سؤال بستگی به شدت پوسیدگی، شرایط بهداشت دهان، رژیم غذایی و سیستم ایمنی فرد دارد، اما معمولا این فرایند ممکن است چند ماه تا چند سال طول بکشد.
وقتی پالپ در معرض باکتریهای ناشی از پوسیدگی قرار گیرد، ممکن است دندات عفونت کند یا التهاب شدیدی در آن ایجاد شود. التهابی که باعث درد شدید (Tooth Nerve Pain) یا حساسیت مداوم آن دندان نسبت به به گرما و سرما میشود.
در این حالت، عصبکشی تنها راهی است که به حفظ آن دندان کمک میکند.
۲. ترک یا شکستگی دندان
در شرایطی که دندان به هر دلیلی بشکند یا دچار ترک شود، عملا راهی برای نفوذ باکتری به آن دندان به وجود میآید. یعنی باکتریها از آن نقطهی شکسته یا ترکخورده وارد پالپ دندان میشوند و در عرض چند روز، دندان شما را درگیر عفونت میکنند.
در نهایت در صورتی که پالپ آسیب ببیند و دندان قابل ترمیم باشد، عصبکشی برای برداشتن بافت آسیبدیده و جلوگیری از گسترش عفونت انجام میشود.
برای محافظت بیشتر از ساختار باقیماندهی دندان و جلوگیری از شکست مجدد هم روکش دندان عصب کشی شده توصیه میشود. چراکه دندان پس از عصب کشی شکنندهتر خواهد بود.
۳. ضربه یا تروما به دندان
آسیب ناشی از ضربههای شدیدی مانند تصادف یا ورزش، میتواند به پالپ دندان آسیب برساند. حتی اگر دندان شکسته یا پوسیده نباشد. در برخی موارد، آسیب به عصب ممکن است منجر به مرگ تدریجی پالپ شود که نیاز به عصبکشی دارد تا از درد و عفونت جلوگیری شود.
۴. آبسه یا عفونت در اطراف ریشه دندان
وقتی عفونت به ریشه دندان یا استخوان اطراف آن برسد، ممکن است باعث تشکیل یک کیست چرکی کوچک به اسم آبسه شود. (بیشتر بخوانید: آبسه دندان عقل)
این عارضه معمولا با دردی شدید، تورم، و گاهی اوقات هم تب همراه است. در چنین شرایطی، عصبکشی برای برداشتن بافت آلوده و درمان عفونت ضروری است تا از تخریب بافتهای اطراف جلوگیری شود.
۵. حساسیت مزمن به سرما و گرما
حساسیت غیرطبیعی و مداوم دندان به تغییرات دمایی، بهویژه وقتی که درد پس از برداشتن محرک ادامه مییابد، میتواند نشاندهنده التهاب یا آسیب به پالپ باشد. در چنین مواردی، عصبکشی ممکن است برای رفع منبع مشکل و حفظ ساختار دندان لازم باشد.
۶. نیاز به انجام فرایندهای زیبایی
یکی دیگر از دلایل ضروری بودن فرآیند عصبکشی دندان، نیاز به انجام درمانهای زیبایی مانند نصب روکش یا لمینت دندان است. در مواردی که دندان به شدت دچار آسیب ساختاری، تغییر رنگ غیرقابل بازگشت یا پوسیدگی عمیق شده باشد، ممکن است قبل از اجرای فرآیندهای زیبایی، پالپ دندان نیاز به حذف داشته باشد.
این کار برای اطمینان از دوام و پایداری درمان زیبایی انجام میشود و از بروز درد یا عفونت احتمالی در آینده جلوگیری میکند. بهویژه زمانی که بخش قابل توجهی از ساختار دندان تراشیده میشود یا دندان در معرض فشار مداوم قرار میگیرد، عصبکشی میتواند به عنوان مرحلهای پیشگیرانه و پایهای برای موفقیت بلندمدت درمان زیبایی انجام شود.
پس عصب کشی دندان یک روش درمانی موثر برای درمان عفونت دندان است که اگر به موقع انجام شود، میتواند باعث حفظ دندان و جلوگیری از کشیدن دندان شود. اما علائم به عصب رسیدن دندان چیست؟ و از کجا بفهمیم دندان به عصب رسیده است؟
علائم به عصب رسیدن دندان
حال که میدانید چه زمانی دندان نیاز به عصب کشی دارد، نوبت به بررسی علائم عصب کشی دندان میرسد و اینکه از کجا بفهمیم دندان به عصب رسیده است. موارد زیر، برخی از نشانه های به عصب رسیدن دندان هستند:
- احساس درد در دندان
- تورم صورت
- افزایش حساسیت دندان
- بوی بد دهان
- تغییر رنگ مینای خارجی دندان
- حساسیت به لمس و جویدن
- شکستن دندان
- آبسه
تشخیص دقیق نیاز یا عدم نیاز به عصب کشی دندان یا همان درمان ریشه بر عهده دندانپزشک است. لذا بهتر است از تصمیم گیری و انجام هر گونه اقدام پیش از مشورت با پزشک خودداری کنید.
در صورتی که با چند تا از علائم به عصب رسیدن دندان مواجه بودید، باید در اولین فرصت به دندانپزشکی مراجعه کنید چرا که مراجعه دیر هنگام منجر به تشدید آسیب، شکستن دندان و حتی نیاز به کشیدن دندان خواهد شد. در ادامه، توضیحات بیشتری را در خصوص این علائم دندان به عصب رسیده ارائه خواهیم داد.
۱. احساس درد در دندان
درد دندان یکی از علائم رایج عفونت، به عصب رسیدن دندان و نشانه های نیاز به عصب کشی دندان است. این درد معمولا در هنگام خواب یا استراحت شروع میشود و چند مشخصهی اصلی دارد:
- به مرور زمان شدیدتر میشود.
- به جز مصرف مسکن، راه دیگری برای تسکین آن وجود ندارد.
- روشهای درمان خانگی دندان درد روی این درد جوابگو نیست.
دندان درد شبانه اگر چه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما در بیشتر مواقع ناشی از پوسیدگی و عفونت دندان است. پوسیدگی دندان به عصب رسیده، عفونت ایجاد میکند و باعث التهاب، تحریک عصب دندان و در نتیجه درد میشود.
در صورتی که با دندان درد مواجه شدید باید در اولین فرصت به بهترین متخصص درمان ریشه دندان که میشناسید مراجعه کنید تا دندانپزشک نسبت به عصب کشی دندان شما اقدام کند. تا آن زمان، مصرف مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن به کاهش درد شما کمک میکند.
۲. تورم صورت
تورم صورت یکی دیگر از نشانه های به عصب رسیدن دندان است. آسیبهای ریشه دندان میتواند منجر به آبسه و ورم صورت شود. این اتفاق زمانی پیش میآید که ریشه دندان درگیر عفونت شود و مایعات در بافتهای اطراف صورت تجمع پیدا کنند.
در صورتی که نسبت به عصب کشی دندان خود اقدام کنید، این تورم به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد و نهایتا برطرف خواهد شد. پیشنهاد میکنیم مقاله مراقبت های بعد از عصب کشی دندان را نیز مطالعه کنید.
۳. افزایش حساسیت دندان
حساسیت دندان به گرما یا سرما یکی از علائم دندان به عصب رسیده است. اگرچه این موضوع قطعی نیست، اما احتمال اینکه این حساسیت ناشی از آسیب دیدن عصب دندان یا تحریک ناحیه اطراف ریشه دندان باشد زیاد است.
در شرایط طبیعی، مینای بیرونی دندان از ریشه در برابر دمای سرد و گرم مواد غذایی محافظت میکند. اما در صورتی که دندان دچار پوسیدگی شود، مینای دندان تضعیف میشود، ریشه دندان آسیب میبیند و تحریکات ناشی از مصرف خوراکیها و نوشیدنیهای سرد و گرم به عصب دندان میرسد.
اگر دندان شما نسبت به سرما یا گرما حساس شده است، بهتر است هر چه سریعتر نسبت به درمان دندان خود اقدام نمایید. چرا که ممکن است پوسیدن دندان شما سطحی باشد و با یک فرایند ترمیم دندان برطرف شود. در غیر این صورت، ممکن است مجبور به درمان ریشه و عصب کشی شوید.
۴. بوی بد دهان
یکی دیگر از علائم رسیدن دندان به عصب، بوی بد دهان است. ممکن است نیاز به عصب کشی دندان با علامتی مانند بوی بد دهان نمایان شود. اگر بوی بد دهان شما از یکی از دندانهایتان باشد، احتمال دارد که آن دندان دچار عفونت یا التهاب باشد.
وقتی که ریشه دندان تحت تاثیر عفونت قرار میگیرد، باکتریها میتوانند به داخل ریشه نفوذ کرده و آن را تحریک کنند. این موضوع موجب بروز التهاب و عفونت در ناحیه ریشه دندان میشود. سپس، آنزیمها و مواد شیمیایی تولید شده توسط باکتریها در این منطقه گازهایی بد بو تولید خواهند کرد که باعث بوی نامطبوع در دهان شما میشوند.
بد نیست تا در این بین، نگاهی نیز به مقالهی رفع بوی بد دهان با ۲۰ راهکار خانگی موثر بیاندازید.
۵. تغییر رنگ مینای خارجی دندان
روبروی آینه بایستید، دهانتان را باز کنید و به سطح بیرونی دندانهای خود نگاه کنید. اگر سطح بیرونی دندان یا دندانهای شما از سفید به سیاه تغییر رنگ دادند، یعنی احتمال پوسیدگی و آسیب دیدگی دندان شما وجود دارد و این میتواند یکی از علائم رسیدن دندان به عصب باشد.
البته تغییر رنگ دندان از نشانههای قطعی و صد درصدی به عصب رسیدن دندان نیست. اما بهتر است تشخیص این موضوع را به دندانپزشک خود بسپارید تا اگر لازم بود، دندانپزشک با ترمیم دندان، شما را از عصب کشی دندانتان نجات دهد!
۶. حساسیت به لمس و جویدن
یکی دیگر از نشانه های به عصب رسیدن دندان که نسبتا شایع نیز هست، حساسیت نسبت به لمس و جویدن خوراکیها است. اگر دندان به عصب رسیده باشد، حتی هنگام جویدن یک غذای نرم هم احساس میکنید که در حال جویدن یک مهره فلزیِ بسیار سفت هستید!
اگر علائم عصب کشی دندان را دارید، راهکارهای درمان پوسیدگی دندان در خانه و درمان عفونت ریشه دندان در خانه، به شما کمکی نخواهند کرد و باید حتما به دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید.
۷. شکستن دندان
آخرین نشانه به عصب رسیدن دندان، شکستن دندان است. شکستن دندان نشانهای از پوسیدگی و یا عفونت داخلی دندان است که به شما هشدار میدهد تا هر چه سریع تر نسبت به درمان ریشهی دندان و ترمیم دندان شکسته خود اقدام کنید. چرا که در غیر این صورت، مجبور به کشیدن دندان خود خواهید شد.
۸. تشکیل آبسه
وقتی عفونت ناشی از آسیب به پالپ به ریشه دندان و بافتهای اطراف آن گسترش پیدا کند، ممکن است منجر به تورم و ایجاد آبسه در لثه شود. این آبسه معمولا با دردی شدید، خروج چرک و گاهی هم با بوی بد دهان همراه است و نشاندهنده نیاز فوری به عصبکشی یا درمان مشابه است.
در این شرایط، اگر درمان به درستی انجام نشود، عوارض عصب کشی نادرست دندان میتواند شامل باقی ماندن عفونت، تکرار درد یا حتی تخریب بافت اطراف ریشه باشد.
پاسخ به ۴ سوال مهم درباره نشانه های نیاز به عصب کشی دندان
از کجا بفهمیم دندان به عصب رسیده؟
برای تشخیص به عصب رسیدن دندان، علائمی مانند درد شدید و مداوم، حساسیت طولانی به سرما و گرما، تغییر رنگ دندان، تورم یا آبسه در لثه، و درد هنگام جویدن یا فشار را بررسی کنید. اگر این نشانهها را دارید، باید به دندانپزشکی مراجعه کنید تا با معاینه دقیق و عکسبرداری تشخیص نهایی داده شود.
از روی عکس چطور بفهمیم دندان به عصب رسیده؟
به عصب رسیدن دندان از روی عکس رادیوگرافی با مشاهده پوسیدگی عمیق که به پالپ نزدیک شده یا وارد آن شده است، مشخص میشود. همچنین، وجود ناحیه تیره در اطراف ریشه دندان میتواند نشاندهنده عفونت یا آبسه باشد که نیاز به عصبکشی را تأیید میکند.
برای درد دندانی که به عصب رسیده چه باید کرد؟
برای درمان درد دندانی که به عصب رسیده، باید سریعا به دندانپزشکی مراجعه کنید. در این مدت هم میتوانید با مصرف مسکنهای بدون نسخه، اجتناب از صرف غذاهای خیلی سرد یا گرم و شستوشوی دهان با آب نمک، درد را موقتا کاهش دهید تا درمان تخصصی انجام شود.
آیا دندانی که درد میکند به عصب رسیده؟
نه لزوما. درد دندان میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. مثلا پوسیدگی سطحی، حساسیت دندان، التهاب لثه یا ترکخوردگی. اگر درد شدید، مداوم، یا همراه با علائمی مانند حساسیت طولانی، تورم یا آبسه باشد، احتمال رسیدن آسیب به عصب بیشتر است و باید توسط دندانپزشک بررسی شود.
درمان دندان به عصب رسیده در کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان
اگر یک یا چند مورد از علائم نیاز به عصب کشی دندان را در خود احساس میکنید اما مطمئن نیستید که آیا دندانتان به عصب رسیده است یا خیر، میتوانید به کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان مراجعه کنید.
دندانپزشکی دکتر بنیانیان یکی از بهترین کلینیک های دندانپزشکی تهران است که کلیه خدمات مربوط به درمان دندان به عصب رسیده و ترمیم دندان را برای مراجعه کنندگان خود انجام میدهد. این کلینیک با نزدیکی به مترو و سایر راههای حمل و نقل عمومی، دسترسی راحتی را برای همشهریان عزیز از سراسر تهران فراهم کرده است. چنانچه قصد انجام عصب کشی را دارید میتوانید جهت رزرو وقت مشاوره دندانپزشکی رایگان از طریق فرم زیر اقدام نمایید.
نمونه عکس دندان به عصب رسیده و درمان شده در کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان
مشاهده عکس دندان به عصب رسیده میتواند برای درک بهتر این فرایند به شما کمک کند. تصاویر زیر، نمونههایی از درمان ریشه دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان است. برای مشاهده نمونه کارهای بیشتر به گالری عکس دندان قبل و بعد از عصب کشی مراجعه نمایید.
تصویر زیر، عکس دندانی که به عصب رسیده را به شما نشان خواهد داد. (قبل و بعد از درمان)
در صورتی که قصد چکاپ دندانهای خود و یا نشانه های به عصب رسیدن دندان را دارید، میتوانید به آدرس ما واقع در میدان آرژانتین، خیابان احمد قصیر (بخارست)، خیابان ششم غربی، پلاک ۲۲، واحد ۷ مراجعه و از خدمات مجموعه ما استفاده کنید. جهت مشاهده هزینه عصب کشی دندان در کلینیک دکتر بنیانیان و بررسی قیمت عصب کشی چهار کاناله کلیک کنید.
دردهایی که نشانه به عصب رسیدن دندان هستند
نوع دندان درد نیز میتواند به تشخیص دندان به عصب رسیده کمک کند. دردهایی که نشانه به عصب رسیدن دندان هستند عبارتند از:
- دردی که در هنگام شب شروع و یا تشدید میشود.
- درد طولانی و متداوم
- احساس درد ضربه ای (ذوق ذوق کردن)
- دردی که هنگام دراز کشیدن شدیدتر است.
- دردی که کاملا مشخص است مربوط به کدام دندانتان است.
دردهای ناشی از به عصب رسیدن دندان گاهی آنقدر شدید و آزاردهنده هستند که شما را تا صبح بیدار نگه میدارند. برخی از افراد از شدت درد دچار تهوع و یا تب میشوند. علائمی مانند تشکیل آفت دهان و آبسه دندان نیز در این دوره بسیار شایع است و میتواند از علائم رسیدن دندان به عصب باشد.
آیا همیشه به عصب رسیدن دندان، علائم دارد؟
نازی بنیانیان:
خیر. در برخی موارد، دندانهایی که به عصب کشی نیاز دارند، هیچ کدام از این نشانه های نیاز به عصب کشی دندان را ندارند. تنها راه تشخیص دندان به عصب رسیده و نیاز به درمان ریشه، تهیه عکس OPG و بررسی وضعیت ریشهی دندانها است. در اینجا اهمیت ویزیت مداوم توسط دندانپزشک بیشتر مشخص خواهد شد.
بد نیست بدانید که امکان درمان ریشه برای کودکان نیز وجود دارد. بسیاری از والدین نمیدانند که دندان شیری عصب دارد و در صورت بروز عفونت یا پوسیدگی میتوانند برای عصب کشی دندان فرزندشان اقدام نمایند.
بیشتر بخوانید: عوارض عصب کشی دندان در دوران بارداری
چه عواملی باعث افزایش سرعت به عصب رسیدن دندان میشوند؟
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان.
- مصرف زیاد قند و مواد غذایی شیرین.
- خشکی دهان و کاهش تولید بزاق.
- ترکخوردگی یا شکستگی دندان.
- وجود پوسیدگیهای درماننشده.
- دندانقروچه یا ساییدن دندانها.
- بیماریهای لثه که به ریشه دندان آسیب میرسانند.
- ساختار ضعیف مینای دندان به دلیل عوامل ژنتیکی یا تغذیهای.
درد دندان به عصب رسیده چگونه است؟
| نشانه درد دندان به عصب رسیده | توضیح کوتاه |
|---|---|
| درد شدید و مداوم | بدون تحریک خاص، ماندگار و آزاردهنده |
| درد ضرباندار | شبیه تپش قلب در ناحیه دندان |
| حساسیت شدید به سرما و گرما | درد طولانی بعد از مصرف نوشیدنی یا غذا |
| درد هنگام جویدن یا فشار | افزایش درد با غذا خوردن یا تماس دندانها |
| انتشار درد به فک یا گوش | درد به نواحی اطراف دندان سرایت میکند |
| درد هنگام لمس یا ضربه | حتی تماس ملایم هم باعث تحریک درد میشود |
از کجا بفهمیم دندان عصب کشی شده؟
خیلی از بیماران، به خصوص بعد از گذشت مدتی از انجام درمان های دندانی، ممکن است به یاد نیاورند که کدام یکی از دندانهای آنها تحت درمان ریشه یا همان عصب کشی قرار گرفتند.
پس دانستن اینکه کدام دندان عصب کشی شده اهمیت زیادی دارد. مخصوصا با توجه به اینکه زیرا این دندانها معمولا به مراقبت بیشتری نیاز دارند و در برخی موارد نیز ممکن است به روکش نیاز داشته باشند.
اما سوال مهم اینجاست که از کجا بفهمیم دندان عصب کشی شده؟
نشانه های دندان عصب کشی شده:
۱. عدم احساس درد یا حساسیت در آن دندان
یکی از نشانههای رایج عصب کشی شدن دندان این است که دندان دیگر به سرما، گرما یا فشار حساس نیست. چون در طی عصبکشی، عصب دندان بهطور کامل برداشته میشود، بنابراین حس درد در آن دندان از بین میرود. البته این موضوع بهتنهایی کافی نیست و باید با سایر نشانهها همراه باشد.
۲. تغییر رنگ دندان
گاهی دندانهایی که عصب کشی شدند، به مرور زمان کمی تیرهتر از دندانهای دیگر میشوند. این تغییر رنگ ممکن است به دلیل تخریب بافتهای داخلی یا استفاده از مواد پرکننده خاص باشد.
۳. وجود روکش روی دندان
در بسیاری از موارد، دندانپزشک پس از انجام عصب کشی، برای محافظت بیشتر از دندان، آن را روکش میکند. بنابراین اگر دندانی در دهانتان روکش دارد، احتمال زیادی وجود دارد که قبلا عصبکشی شده باشد. (مگر در موارد خاصی که فقط به دلایل زیبایی یا ترمیمی دیگر، روکش انجام شده باشد.)
۴. حفره یا پرکردگی عمیق
بررسی دقیقتر با آینه دندانپزشکی ممکن است نشان دهد که دندانی دارای پرکردگی عمیق است که تا نزدیک ریشه امتداد دارد. این نیز میتواند نشانهای از انجام عصب کشی در گذشته باشد.
۵. بررسی عکس رادیولوژی (پانورامیک یا پریآپیکال)
مطمئن ترین راه برای تشخیص اینکه دندانی عصب کشی شده یا نه هم بررسی عکس رادیوگرافی است. در عکس، وجود ماده پرکننده ریشه (گوتاپرکا) در داخل کانال دندان بهوضوح دیده میشود. این روش توسط دندانپزشک انجام میشود و کاملا دقیق است.
جمع بندی موضوع علائم به عصب رسیدن دندان
ما سعی کردیم تا در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان، تمامی علائم نیاز به عصب کشی دندان و علائم رسیدن دندان به عصب را به شما شرح دهیم.
اگر با دندان درد مداوم و یا سایر علائم عصب کشی دندان مواجه هستید، در سریع ترین زمان ممکن به دندانپزشکی مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.
عدم پیگیری مشکلات ریشه دندان آسیبهای جبران ناپذیری را برای شما به وجود خواهد آورد. پیشنهاد میکنیم مقاله عوارض پر کردن دندان بدون عصب کشی را نیز مطالعه نمایید.
