عصب کشی دندان یکی از درمان های اساسی در دندانپزشکی است که با هدف نجات دندان های آسیب دیده از پوسیدگی یا عفونت انجام میشود. در حالت معمول، پس از درمان ریشه، دندان بیمار برای سال‌ها بدون مشکل باقی می‌ماند. اما در برخی شرایط، ممکن است علائم مجددا ظاهر شوند و دندان دوباره دچار عفونت یا درد شود. در چنین شرایطی، دندانپزشک انجام عصب کشی مجدد (ری‌تریتمنت ریشه) را توصیه می‌کند.
ما در این مقاله از سایت دکتر بنیانیان، به بررسی کامل دلایل، علائم، مراحل درمان، میزان موفقیت، مراقبت ها و پیشگیری از نیاز به عصب کشی مجدد می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم زمان مناسب مراجعه به دندانپزشک را تشخیص دهید.
عصب کشی مجدد دندان چیست؟
عصب کشی مجدد یا Root Canal Retreatment به معنای باز کردن مجدد دندان درمان شده، برداشتن مواد پرکننده قبلی، تمیز کردن مجدد کانال ها و پر کردن دوباره آن‌ها است. این درمان زمانی انجام میشود که درمان قبلی به هر دلیل موفقیت آمیز نبوده یا عفونت دوباره به وجود آمده باشد.
دلایل نیاز به عصب کشی مجدد دندان
گاهی با وجود اینکه درمان ریشه در مرحله اول به درستی انجام شده، عوامل مختلفی باعث میشوند دندان دوباره دچار مشکل شود. این عوامل می‌توانند از باقی ماندن عفونت گرفته تا بروز پوسیدگی جدید یا شکستگی دندان را شامل شوند.
پس شناخت دلایل اصلی به شما کمک می‌کند تا هم از بروز این مشکلات پیشگیری کنید و هم در صورت نیاز، سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید.
اصلی ترین دلایل نیاز به عصب کشی مجدد دندان موارد زیر هستند:
باقی ماندن عفونت پس از درمان اول
یکی از دلایل اصلی نیاز به عصب کشی مجدد، باقی ماندن عفونت در ریشه یا کانال های دندان است. ریشه ی دندان‌ها (به ویژه در دندان‌های مولر یا همان آسیاب‌ها) ساختار بسیار پیچیده‌ای دارند و ممکن است دارای کانال های جانبی یا انحنای شدید باشند.
در چنین شرایطی، حتی اگر دندانپزشک درمان را به طور کامل انجام دهد، احتمال باقی ماندن میکروب‌ها در بخش‌های دور از دسترس وجود دارد. این باکتری ها پس از مدتی فعال شده و باعث بروز درد دندان عصب کشی شده، تورم و تشکیل آبسه میشوند.
به همین دلیل است که در برخی بیماران، با وجود انجام درمان اولیه، عفونت مجددا بازمی‌گردد و عصب کشی مجدد ضرورت پیدا می‌کند.
پرکردگی یا ترمیم نامناسب
بعد از عصب کشی، دندان باید با مواد پرکننده مناسب یا روکش دندان بازسازی شود تا از نفوذ مجدد باکتری‌ها جلوگیری کند. اگر ترمیم دندان به درستی انجام نشود، حتی کوچکترین نشتی در اطراف پرکردگی یا روکش می‌تواند مسیر ورود میکروب‌ها به کانال ریشه باشد.
در چنین شرایطی، تمام زحمات درمان اولیه بی اثر میشود و عفونت دوباره ایجاد میشود. بنابراین کیفیت ترمیم نهایی دندان اهمیت بسیار بالایی دارد.
به همین دلیل، دندانپزشکان اغلب توصیه می‌کنند دندان هایی که تحت عصب کشی قرار می‌گیرند، حتما با روکش مناسب محافظت شوند تا طول عمر دندان عصب کشی شده بیشتر شود.
شکستگی یا ترک دندان
شکستگی های ریز و ترک های موییِ روی دندان، اگرچه با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند، اما می‌توانند یکی از عوامل اصلی بازگشت عفونت باشند.
زمانی که سطح دندان دچار ترک شود، میکروب‌ها به راحتی از این مسیر وارد ریشه شده و موجب التهاب و عفونت مجدد میشوند.
این ترک‌ها ممکن است به دلایل مختلفی از جمله:
- فشار بیش از حد هنگام جویدن
- استفاده از دندان برای شکستن اجسام سخت
- فشردن دندان‌ها در خواب روی هم (براکسیسم)
ایجاد شوند. در چنین شرایطی، حتی اگر درمان ریشه به طور کامل انجام شده باشد، شکستگی یا ترک می‌تواند سبب از بین رفتن نتیجه درمان شود و نیاز به عصب کشی مجدد را به وجود آورد.
پوسیدگی جدید
پوسیدگی جدید هم آخرین دلیل شایع نیاز به عصب کشی مجدد است. پس از درمان اولیه، اگر فرد بهداشت دهان و دندان را رعایت نکند یا رژیم غذایی ای پر از قند و مواد مضر داشته باشد، احتمال ایجاد پوسیدگی در اطراف پرکردگی یا روکش وجود دارد.
این پوسیدگی دندان ممکن است به تدریج پیشروی کرده و دوباره به ریشه برسند. در این حالت، عفونت جدیدی شکل می‌گیرد که تنها با درمان مجدد قابل کنترل است.
بنابراین، مراقبت های بعد از عصب کشی نقش حیاتی در ماندگاری درمان دارند و مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ، می‌تواند جلوی بسیاری از این مشکلات را بگیرد.
علائم و نشانه های دندانی که به عصب کشی مجدد نیاز دارد
- درد شدید یا مداوم هنگام جویدن یا لمس
- حساسیت غیرطبیعی به سرما و گرما
- تورم یا آبسه لثه در اطراف دندان
- تغییر رنگ دندان (خاکستری یا سیاه شدن دندان بعد از عصب کشی)
- خروج ترشحات چرکی از لثه
- احساس شل شدن یا لق شدن دندان
روش های تشخیص نیاز به عصب کشی مجدد
معاینه بالینی
اولین گام در تشخیص نیاز به عصب کشی مجدد، معاینه دقیق دندان توسط دندانپزشک است. در این مرحله، پزشک با دقت وضعیت ظاهری دندان و لثه اطراف آن را بررسی می‌کند.
نشانه‌هایی مانند تورم لثه، وجود آبسه دندان، تغییر رنگ دندان، درد هنگام لمس یا جویدن، و حتی حساسیت دندان به دما می‌توانند سرنخ‌هایی برای مشکل باشند.
گاهی هم دندانپزشک با ابزار خاص به آرامی به دندان ضربه می‌زند تا واکنش آن بررسی شود. اگر درد شدید یا غیرطبیعی بروز کند، احتمال نیاز به درمان مجدد وجود دارد.
این معاینه بالینی نقش بسیار مهمی دارد، زیرا حتی بدون تجهیزات پیشرفته هم می‌تواند وضعیت کلی سلامت دندان را آشکار کند و تصمیم‌گیری برای اقدامات بعدی را هدایت کند.
بیشتر بخوانید: چقدر بعد از عصب کشی دندان را پر کنیم؟
تصویربرداری رادیوگرافی
عکس برداری رادیوگرافی یکی از دقیق‌ترین و ضروری‌ترین ابزارهای تشخیصی در دندانپزشکی است. این روش امکان مشاهده بخش های پنهان دندان، ریشه ها و استخوان فک را فراهم می‌کند. یعنی بخش هایی که با چشم غیرمسلح قابل بررسی نیستند.
رادیوگرافی می‌تواند وجود ضایعات اطراف ریشه، باقی ماندن عفونت در کانال‌ها، یا حتی شکستگی های ریز دندان را نشان دهد. همچنین مشخص میشود که آیا درمان قبلی به طور کامل انجام شده یا بخشی از کانال‌ها مسدود و پر نشده باقی مانده است.
امروزه با استفاده از تکنولوژی های دیجیتال، دقت تصاویر رادیوگرافی بسیار بالا رفته و حتی تغییرات جزئی هم قابل تشخیص هستند. به همین دلیل، دندانپزشکان برای تایید تشخیص خود تقریبا همیشه از رادیوگرافی استفاده می‌کنند.
مراحل انجام عصب کشی مجدد
۱. باز کردن ترمیم قبلی
در اولین مرحله از عصب کشی مجدد، دندانپزشک باید به کانال های ریشه دسترسی پیدا کند. برای این کار، پرکردگی یا روکش قبلی برداشته میشود تا مسیر درمان قبلی باز شود. این کار با دقت انجام می‌گیرد تا به ساختار باقی مانده دندان آسیبی وارد نشود.
۲. خارج کردن مواد پرکننده ریشه قبلی
پس از دسترسی به داخل دندان، مواد پرکننده‌ای که در درمان اولیه استفاده شده بودند با ابزارهای تخصصی تخلیه میشوند. این مرحله مهم است چون وجود هر ماده باقی مانده می‌تواند مانع از پاکسازی کامل کانال‌ها شود.
۳. تمیز کردن مجدد کانال ها
بعد از تخلیه مواد قبلی، کانال‌های ریشه به طور کامل شستشو داده میشوند. در این مرحله از محلول های ضدعفونی کننده استفاده میشود تا هرگونه باکتری یا عفونت احتمالی از بین برود. هدف این است که کانال‌ها کاملا تمیز و آماده پرکردن مجدد باشند.
۴. پر کردن و مهر و موم مجدد
زمانی که کانال‌ها کاملا ضدعفونی شدند، مواد جدیدی برای پر کردن ریشه استفاده میشود. این مواد فضای داخلی را مهر و موم می‌کنند تا هیچ میکروبی نتواند دوباره وارد شود. کیفیت این مرحله نقش زیادی در موفقیت درمان دارد.
۵. ترمیم نهایی
در پایان، دندان با پرکردگی یا در بیشتر موارد با روکش بازسازی میشود. این کار علاوه بر بازگرداندن زیبایی دندان، باعث محافظت از آن در برابر فشارهای روزانه و افزایش طول عمر درمان میشود.
عصب کشی مجدد دندان در دندانپزشکی دکتر بنیانیان
اگر شما یا یکی از عزیزانتان علائمی مانند درد مداوم، تورم لثه، تغییر رنگ دندان یا حساسیت غیرطبیعی را تجربه می‌کنید، احتمال دارد که نیاز به عصب کشی مجدد داشته باشید. در چنین شرایطی، مراجعه به یک مرکز تخصصی می‌تواند تفاوت بزرگی در نتیجه درمان ایجاد کند.
در دندانپزشکی دکتر بنیانیان، فرآیند عصب کشی مجدد با استفاده از تجهیزات مدرن و فناوری های پیشرفته تصویربرداری انجام میشود تا کوچکترین عفونت یا مشکل پنهان در ریشه دندان شناسایی گردد.
تجربه بالای تیم درمان و دانش به‌روز دندانپزشکان این مرکز باعث میشود هر مرحله از کار با دقت بالا و کمترین میزان درد و ناراحتی برای بیمار انجام شود.
نازی بنیانیان:
یکی از مزیت های مهم کلینیک ما، توجه ویژه به راحتی و آرامش بیماران است. از لحظه ورود تا پایان درمان، همه مراحل به گونه‌ای برنامه ریزی شده که استرس شما کاهش یابد و تجربه‌ای مطمئن و دلنشین داشته باشید. علاوه بر این، استفاده از مواد ترمیمی باکیفیت و روکش های مقاوم هم باعث افزایش طول عمر درمان شما میشود و خیال شما را برای سال ها از بابت سلامت دندان راحت می‌کند.
بنابراین اگر به دنبال درمانی دقیق، مطمئن و ماندگار هستید، توصیه می‌کنیم همین امروز برای مشاوره و دریافت نوبت به دندانپزشکی دکتر بنیانیان مراجعه کنید.
میزان موفقیت و محدودیت های عصب کشی مجدد
میزان موفقیت عصب کشی مجدد دندان بین ۷۰ تا ۸۵ درصد است و عواملی مانند شدت عفونت، کیفیت درمان قبلی، وضعیت ریشه و مهارت دندانپزشک نقش تعیین کننده‌ای در نتیجه دارند.
با این حال، در برخی موارد خاص که درمان مجدد نتیجه بخش نباشد، ممکن است جراحی اندودنتیک (آپیکوکتومی) یا حتی کشیدن دندان به عنوان گزینه جایگزین مطرح شود.
هزینه عصب کشی مجدد دندان چقدر است؟
برای اطلاع از جزئیات قیمت و عوامل مؤثر بر هزینه درمان، می‌توانید به صفحه اختصاصی هزینه عصب کشی مجدد مراجعه کنید؛ در آنجا توضیحات کامل تری درباره تعرفه ها و شرایط مختلف درمان ارائه شده است.
مراقبت های بعد از عصب کشی مجدد
| مورد | توضیحات |
|---|---|
| پرهیز از جویدن غذاهای سخت | تا زمان ترمیم نهایی دندان، از خوردن خوراکی‌های سفت یا چسبناک خودداری کنید تا به ساختار ضعیف‌شده دندان آسیب نرسد. |
| رعایت کامل بهداشت دهان | مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه کمک می‌کند احتمال عفونت مجدد به حداقل برسد. |
| مراجعه منظم برای معاینه | ویزیت‌های دوره‌ای نزد دندانپزشک امکان بررسی روند بهبودی و جلوگیری از مشکلات احتمالی را فراهم می‌کند. |
| مصرف داروهای تجویزی | آنتی‌بیوتیک‌ها و مسکن‌ها باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شوند تا عفونت کنترل شده و درد کاهش یابد. |
پیشگیری از نیاز به عصب کشی مجدد
- انجام درمان اولیه نزد دندانپزشک متخصص و باتجربه
- استفاده از روکش مناسب پس از عصب‌کشی
- رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان
- مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک برای چکاپ
نتیجه گیری نهایی موضوع عصب کشی مجدد دندان
عصب‌کشی مجدد درمانی نجات‌بخش برای دندانی است که پس از درمان اولیه هنوز دچار مشکل شده است. شناخت علائم هشداردهنده، مراجعه به موقع به دندانپزشک و انتخاب مرکز درمانی معتبر می‌تواند از کشیدن دندان جلوگیری کند.
اگر شما هم نشانه هایی مانند درد مداوم، تورم یا تغییر رنگ دندان مشاهده می‌کنید، وقت را تلف نکنید و هرچه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید.
